O Dagssonie

 

Wspominałem tu już o loppapeysie, którą zamówiłem na Islandii, i dopiero tam po raz pierwszy założę na grzbiet. Ale jest jeszcze coś, co czeka na mnie na wyspie. To bluza od kultowego Dagssona. Pomyślałem sobie, że nie wypada mieszkać na Islandii i nie mieć jakiegoś gadżetu od tego twórcy. A wybrałem coś przede wszystkim w moim kolorze i z dowcipnym napisem, który sprawdzi się z pewnością, kiedy na przykład po dniu pracy przy rybach wstąpię sobie jeszcze do Netto na jakieś zakupy. Afsakið lyktina znaczy po prostu – przepraszam, że śmierdzę. Pomijając już to, że afsakið to nadal moje ulubione islandzkie słowo po tym, jak już poznałem ich kilka setek, mój wybór podyktowany został tym, że chciałem pobawić się też z konwencją proponowaną przez artystę i sprawdzić, czy zrobi ona na Islandczykach jakiekolwiek wrażenie, kiedy będę sobie chodził w tym ciuszku. Można było dyskretniej wybrać skarpetki, ja wybrałem inaczej.

Kim jest Dagsson? Dokładnie Þórarinn Hugleikur Dagsson - to islandzki twórca słynący ze specyficznego poczucia humoru, niepowtarzalnej nonszalancji i nakreślanej prostymi rysunkami kontrowersyjności. Warto zwrócić uwagę na to, że realizuje się również, żartując na żywo, co można zobaczyć na przykład TUTAJ. A kiedy obejrzy się jego rysunki, zapadają w pamięć na zawsze. Być może kojarzycie serię ze świętym Mikołajem – tym z choinką w tyłku, defekującym w różne miejsca albo podglądającym kopulujące reniferki i mówiącym do nich, by nie przestawały. Jakkolwiek odbierany jest Dagsson, na pewno jest to już światowa marka. Że światowa miałem się przekonać podczas zakupu tej bluzy. Otóż byłem absolutnie przekonany, że sklep islandzkiego artysty zlokalizowany jest w Islandii i stamtąd wysyłane są przesyłki. Dzięki uprzejmości mojego znajomego zamówiłem sobie zatem na jego adres czerwoną bluzę śmierdzioszka z przekonaniem o tym, że transakcja przebiegnie sprawnie i bez dodatkowych kosztów w obrębie jednego kraju. Bardzo się pomyliłem. Najpierw dość długo przygotowywano rzecz do wysyłki, a potem zorientowałem się, że ruszyła do Islandii… z Los Angeles. Tym samym szła kilkanaście dni, a zwieńczeniem tej akcji testującej cierpliwość była niespodzianka w postaci cła, którego wysokość stanowiła znaczną część ceny samej bluzy. Tak to zatem zorientowałem się, jak islandzki świat jest skomplikowany. I drogi, bo biorąc pod uwagę koszt cła, to najdroższa bluza, jaką kiedykolwiek kupiłem. A wolałem nabyć ją jeszcze teraz niż później, gdy zabraknie mi środków na jakiekolwiek ekscesy typu kupowanie markowych ubrań lub gadżetów.

fot. Dagsson.com

Wracając do samego Dagssona – na jego stronie znajdziecie ubrania, książki, obrazki, fajne skarpetki, a ostatnio również kalendarz na 2023 rok. Co w nim cenię? Swoistą artystyczną bezkompromisowość. To, że komentuje nam świat w sposób, w jaki niewielu chciałoby o tym świecie głośno mówić. Dagsson świadomie oraz umiejętnie operuje obscenicznością czy wulgaryzmami. Niekiedy na granicy dobrego smaku, zazwyczaj mocno trafia w punkt, gdy wizualnie ironizuje w taki sposób, w jaki nie potrafi tego robić wielu artystów uznających się za cynicznych wobec świata. Przyciągają mnie do Dagssona również jego minimalizm i czarne poczucie humoru. Nie jestem pewien, czy w swojej twórczości odzwierciedla on poczucie humoru Islandczyków, bo ich jeszcze po prostu nie znam, ale z pewnością jest to rodzaj minimalistycznej i dosadnej sztuki, która stale wzbudza we mnie uśmiech. Bawią nawet rysunki widziane po raz kolejny. Ciekawe jest to, w jaki sposób islandzki twórca odwołuje się do naszych atawizmów, instynktów, ale również do tego wszystkiego, z czego nie należy się może śmiać w towarzystwie, a jednak bawi. Podoba mi się również jego dystans do samego siebie.

Jeśli zaś chodzi o samą bluzę, to trochę z zaskoczeniem zorientowałem się, że ciuchy Dagssona produkowane są w Hondurasie, o czym świadczy załączona metka. Trochę dyskomfortu sprawia mi świadomość, że syty Islandczyk o ugruntowanej marce korzysta z taniej siły roboczej biednego kraju. Być może warto stworzyć kolejny obrazek w jego stylu – po jednej stronie ktoś cieszący się z otrzymanego prezentu od twórcy, po drugiej jakieś małe rączki szyjące ten ciuch za honduraską najniższą krajową albo jeszcze gorzej. Ale to tylko oczywistości tego absurdalnego świata, w jakim żyjemy i po prostu biznes. A lubię mimo wszystko wspierać biznes kogoś, kto ma do zaproponowania tak nietuzinkową jakość jak Hugleikur Dagsson.

Wizerunek płaszczki na mojej bluzie nie jest oczywiście przypadkowy. Dowiedziałem się, że tradycją świąteczną niektórych Islandczyków jest gotowanie i spożywanie płaszczki, która po prostu potwornie cuchnie. Nie zamierzam jej próbować ani wąchać (swoją drogą – czasownik „wąchać” po islandzku brzmi przecudownie), lecz zamierzam czasem nosić tę bluzę, choć nie jest to produkt dostosowany do chłodnego islandzkiego klimatu. Bardziej taka stylówa. A kupiłbym chętnie jeszcze skarpetki z kilkoma motywami, lecz na razie ogranicza mnie budżet. W taki zatem niekonwencjonalny sposób chcę dać do zrozumienia, że Dagsson i ja mamy coś wspólnego w tym, jak krytycznie i cynicznie oceniamy rzeczywistość. Poza tym jesteśmy prawie rówieśnikami i interesuje mnie potencjał tego twórcy, który – mam wrażenie – jeszcze niejednym nas zaskoczy. Czasem wystarczy narysowany niby od niechcenia ludzik, aby określić tak konkretnie to, co czujemy czy myślimy. A czasami sprawę załatwia niepokorny Mikołaj, który jest egocentrycznym zboczuchem i ma w nosie swoją misję czynienia dobra.